freococo/myanmar-written-corpus · Datasets at Hugging Face

sentence_id int64 1 10.7M	text stringlengths 2 17.7k	string_length int64 2 17.7k	length_category stringclasses 87 values
401	တနည်းအားဖြင့် တရားဥပဒေ စိုးမိုးမှုမရှိသည့် ထိုကာလများတွင် အချင်းချင်း ကူညီနိုင်ရန် မဟာမိတ်ဖွဲ့ကြခြင်းပင် ဖြစ်သည်။	113	<200
402	ပသိုင်းဖွဲ့ကြရာတွင် ပသိုင်းဖွဲ့မည့်သူနှင့် နှစ်ဦးသဘောတူ မိတ်ဖွဲ့ကြပြီး ကြက်၊ ဝက် စသည့် တိရစ္ဆာန် တကောင်ကောင်ကို သတ်ကာ ထိုတိရစ္ဆာန်သွေးများအပေါ် ကတိသစ္စာ ပြုကြရသည်။	163	<200
403	ထိုကတိသစ္စာသည် ထာဝရတည်ပြီး သားစဉ်မြေးဆက် အကျိုးဆက် ခံစားကြရသည်။	63	<100
404	ပသိုင်း ပြုကြပြီးနောက် တစ်ဘက်ဘက်မှ တစ်စုံ တစ်ယောက်၏ ခံစားရသည့် ဒုက္ခ၊ သုခများတွင် ကိုယ်နှင့်အမျှ အတူတကွ ခံစား ဖြေရှင်းကြရပြီး အပြန်အလှန် ကူညီမှုများ ပြုလေ့ရှိကြသည်။	164	<200
405	လမ်းပန်း ဆက်သွယ်ရေး ခက်ခဲသည့် ထိုကာလများတွင် မိမိလိုရာ ခရီးပြုသောအခါများ၌ ပသိုင်းများသည် မိမိ နီးစပ်ရာများမှ နေ၍ လိုအပ်သည့် ကူညီမှုများ ပေးလေ့ရှိကြသည်။	151	<200
406	ထိုအခါ ရန်သူများ၏ နှောင့်ယှက်ခြင်းများနှင့် အခြားအန္တရာယ်များ တစုံတရာ ခံစားရခြင်း မရှိတော့ပေ။	93	<100
407	ရှေးခေတ် ချင်းလူမျိုးများ၏ နေထိုင်မှု ဓလေ့များတွင် လူမှုရေးကဏ္ဍများ၌ အထူးပင် နွေးထွေးမှု ရှိလှသည်။	98	<100
408	အကယ်၍ တစ်စုံတစ်ယောက် ခရီးပြုရင်း ရွာတစ်ရွာ၌ ဧည့်သည်အဖြင့် ရောက်ရှိလာလျင် ထိုဧည့်သည် တည်းခိုသည့် အိမ်ရှင်သည် လိုလေသေးမရှိ ဧည့်ဝတ် ပြုကြရသည်။	139	<200
409	ထိုခရီးသည်အား မိမိ၏ နေအိမ်၌ တည်းခိုနေစဉ် ကာလများအတွင်း ဘေးအန္တရာယ် မကြုံရအောင် ကာကွယ် စောင့်ရှောက်ရသည်။	103	<200
410	မိမိနေထိုင်သည့် အိမ်ရိပ်နင်း၍ တည်းခိုလာသည့် ထိုဧည့်သည်အား မိမိ တစ်ယောက်တည်းမှ သာမက နီးစပ်ရာ ဆွေမျိုးများမှပါ နွေးထွေးမှုများ ပြုကြရသည်။	135	<200
411	ထူးခြားသည်မှာ တစ်စုံတစ်ယောက်၏ နေအိမ်၌ တည်းခိုနေသည့် ဧည့်သည်အား ထိုတည်းခိုနေသည့် အိမ်ရှင်၏ ဆွေမျိုးသားချင်းများမှ သော်လည်းကောင်း၊ ရင်းနှီးသည့် မိတ်ဆွေများမှ သော်လည်းကောင်း အိမ်စေ့အောင် ထမင်းများ ကျွေးခြင်းဖြင့် နွေးထွေး ခင်မင်မှုကို ပြကြရသည်။	241	<300
412	ဤသို့ နွေးထွေးမှုကို ဖေါ်ပြသည့် ထမင်း ကျွေးခြင်းကို ဧည့်သည်အနေဖြင့် တစ်အိမ် တက်ဆင်း၍ စားပေးရသည်။	96	<100
413	ဧည့်သည်ဖြစ်သူမှ ဗိုက်တင်းနေ၍ သော်လည်းကောင်း၊ ထမင်းစားပြီးဖြစ်၍ သော်လည်းကောင်း စားသောက်ပေးခြင်း မပြုပါက ထမင်းကျွေးသည့် ထိုအိမ်ရှင်မှာ စိတ်မချမ်းမသာ ဖြစ်တတ်သည်။	158	<200
414	ထို့ကြောင့် ဧည့်သည်အနေနှင့်လည်း ထိုသို့ နွေးထွေးစွာ ထမင်းကျွေးခြင်းကို အသိအမှတ် ပြုပေးသည့်အနေဖြင့် အနည်းငယ်စီ သော်လည်းကောင်း စားပေးရသည်။	136	<200
415	ထိုအခါမှ မိမိ တည်းခိုသည့် အိမ်ရှင်နှင့် ရွာသူရွာသားများ စိတ်လက် ချမ်းသာမှု ရှိကြသည်။	84	<100
416	ရန်သူပေါသည့် ကာလများဖြစ်သည့်အလျောက် အကယ်၍ တစ်စုံတစ်ယောက်သော သူသည် မိမိ၏ နေအိမ်၌ တည်းခိုနေစဉ် ရန်သူများ၏ ရန်ပြုခြင်းများ ရှိခဲ့လျင် အိမ်ရှင် အနေဖြင့် အသက်နှင့် ရင်းကာ ကာကွယ် စောင့်ရှောက်ပေး၏။	190	<200
417	မိမိ နေအိမ်၌ တည်းခိုနေစဉ်တွင် ထိုရန်သူများ၏ တိုက်ခိုက်ခြင်းများ ကြုံတွေ့ရပါကလည်း မိမိ ဧည့်သည်တော်အား မိမိအသက်ရှိ နေသမျှ ကာလပတ်လုံး ဘေးမကြုံရလေအောင် ကာကွယ်ပေးရသည်။	162	<200
418	မိမိ နေအိမ်သို့ ဧည့်သည်အဖြင့် သတ်သတ် မှတ်မှတ် ရောက်ရှိလာခြင်းမျိုး မဟုတ်ဘဲ ရန်သူများဘေးကို ရှောင်တိမ်းရင်း ဆေးတစ်ဖုံ၊ ရေတစ်ခွက် သောက်ရန် ခေတ္တဝင်ရောက် နားခိုခြင်းမျိုးပင် ဖြစ်စေကာမူ အိမ်ရှင်အနေဖြင့် ထိုဧည့်သည်၏ အသက်ဘေး လြုံခုံမှုရှိစေရန် ကာကွယ်ပေးရသည်။	252	<300
419	မိမိ အိမ်ရိပ် နင်း၍ ရောက်လာသူအား မည်သည့် ဘေးရန်မျှ မကြုံရလေအောင် ကာကွယ်ခြင်းပင် ဖြစ်သည်။	88	<100
420	အခြားအချိန်များ၌ မည်သည့် ဘေးရန်မျိုးပင် ရှိစေကာမူ မိမိ၏ အိမ်ရိပ်၌ ငြိမ်းချမ်းစွာ နေထိုင်စေလိုသည့် သဘောပင် ဖြစ်သည်။	114	<200
421	ဤသို့ဖြင့် ချင်းတောင်ဒေသများသည် ရှေးအခါများ၌ ခေတ်မီ ဖွံ့ဖြိုးမှုများ၌ အခြေအနေအရ နောက်ကျခဲ့သော်လည်း လူမှု ကျင့်ဝတ်များ၌ကား အဆင့်အတန်း မြင့်မားလှသည်။	147	<200
422	နှစ်သက် လေးစားဖွယ်ဖြစ်သည့် ဤ ယဉ်ကျေးမှုများသည် ယခုအခါများတွင် ရင်နာဖွယ် တစစ တိမ်ကောနေကြပြီ ဖြစ်သည်။	99	<100
423	အဘက်ဘက်၌ ဖွံ့ဖြိုးမှုများ ရှိသကဲ့သို့် တဘက်၌ လူမှု အကျင့်စရိုက်များ ပျက်ပြားလာသည်မှာ အထူးသဖြင့် ဆုံးရှုံးမူ တစ်ရပ်ပင် ဖြစ်သည်။	126	<200
424	နောင်အခါများ၌ ရင်းနှီးနွေးထွေးမှု ရှိလှသည့် ဓလေ့ ထုံးတမ်းများသည် အလွဲ သုံးစားမှုပြုခြင်း၊ ယုံကြည်မှု လွဲမှားခြင်းများကြောင့် ပျက်ပြားခဲ့ရခြင်းပင် ဖြစ်သည်။	154	<200
425	ထို့ကြောင့် ယနေ့ခေတ် လူငယ်များအနေဖြင့် မြတ်နိုးဖွယ် ကောင်းလှသည့် မိမိတို့၏ ယဉ်ကျေးမှုများ မပျောက်ပျက် ရလေအောင် ဆက်လက် ထိန်းသိမ်းရန် အလွန်ပင် လိုအပ်လှပေသည်။	155	<200
426	ရှေးခေတ် ရောင်းဝယ် ဖေါက်ကားမှုများတွင် ဟာလ်တူးရွာ လူထုသည် ယခုကဲ့သို့ တွင်ကျယ်မှု မရှိခဲ့ချေ။	92	<100
427	ထိုခေတ် ကာလများတွင် အဓိကအားဖြင့် ငွေကြေး သုံးစွဲ ရောင်းဝယ်ခြင်းမျိုး မဟုတ်ဘဲ ပစ္စည်းချင်း လဲလှယ်သည့် ရောင်းဝယ်မှုမျိုးပင် ဖြစ်သည်။	130	<200
428	နွားနောက်များ၊ ကျွဲ၊ နွား၊ ဓါးမ၊ ဆား စသည့် အခြေခံလိုအပ်သည့် ပစ္စည်းများကို အချင်းချင်း လဲလှယ် ရောင်းဝယ်မှုများ ပြုကြသည်။	120	<200
429	ခေတ်ဦးပိုင်း ကာလများတွင် ကုျတ်ရွာ (Tluk tu)၊ ရိုရွာ (Roeu) နှင့် မီုန်း (Muen) လူမျိုးစုများနှင့် အဓိကအားဖြင့် ရောင်းဝယ်မှု ပြုကြသည်။	133	<200
430	နောင် အသိအမြင်များ တိုးတက်လာသည့် အခါများတွင် ခေတ်သုံး ငွေကြေးများ သုံးစွဲလာကြပြီး ရောင်း ဝယ်ဖေါက်ကားမှု နယ်များ ချဲ့ထွင်လာကြသည်။	128	<200
431	အဓိကအားဖြင့် အရင် ရောင်းဝယ်ခဲ့ကြသည့် ကုျတ်၊ ရို၊ မီုန်း ဒေသများအပြင် ဇိုတုန်နယ် (Zotung)၊ မီရမ်နယ် (Miram) များနှင့်လည်း ရောင်းဝယ်မှုများ ပြုလာကြသည်။	149	<200
432	ဤသို့ ရောင်းဝယ်မှုများ တိုးတက် လာသောအခါ ငွေကြေးများ သုံးစွဲတတ်လာ ကြပြီဖြစ်ရာ ပစ္စည်းချင်း လဲလှယ်ခြင်းထက် ငွေကြေးများနှင့် ရောင်းဝယ်မှုများ ပြုလာကြသည်။	150	<200
433	ရှေးကာလ ငွေကြေးများကို Hruen သို့မဟုတ် NguiTangga ဟူ၍ ခေါ်ဆိုခဲ့ကြသည်။	70	<100
434	တစ်သောင်း Rha စသည်ဖြင့် ခေါ်ဆို ရေတွက် ခဲ့ကြသည်။	49	<100
435	ငွေကြေးများ သာမကဘဲ ဂဏန်းများ ရေတွက်ရာတွင် တစ်မှ တစ်ဆယ်အထိကို Tu mat, Pah nih, Pathum, Pali, Panga, Paruk, Parih, Pareet, Pako, Pahra ဟူ၍ ရေတွက် ရသည်။	149	<200
436	ဆယ်ဂဏန်းများကိုမူ Pahra, Athawng, Thumkip, Likip, Ngakip, Ruk kip, Rih kip, Reetkip, Kokip, pra (တစ်ရာ) ဟူ၍ ရေတွက်ရသည်။	119	<200
437	တောင်ပေါ်နေ ချင်းတိုင်းရင်းသား တို့သည် တောင်ယာ လုပ်ငန်းဖြင့် အဓိက အသက် မွေးဝမ်းကျောင်း ပြုကြသည်။	96	<100
438	ထိုသို့ အသက် မွေးဝမ်းကြောင်း ခဲ့ကြသည်နည်းတူ ဟာလ်တူး ကျေးရွာရှိ ရွာသူရွာသားများမှာလည်း တောင်ယာ လုပ်ငန်းကို အဓိကထား လုပ်ကိုင်ကြသည်။	129	<200
439	အထက်၌ ဖေါ်ပြခဲ့ပြီးသည် နှင့်အညီ ဟာလ်တူးရွာ၏ မြေယာပိုင်ဆိုင်မှု ဧရိယာမှာ ကျယ်ဝန်းလှသည်။	86	<100
440	တောင်ကြောအလိုက် တောင်ယာမြေ ဆယ်ခု ထက်မက ရှိသည်ဖြစ်ရာ တောင်ယာမြေများ ဆယ်နှစ်မှ တစ်ကြိမ်ကျ တောင်ယာ ခုတ်ကြရသည်။	107	<200
441	ရှေးကာလများ၌ တောင်ယာ လုပ်ငန်းကိုသာ အဓိက လုပ်ကိုင်ကြပြီး လယ်မြေများ၊ ခြံမြေများကို အသုံးပြုရ ကောင်းမှန်း မသိခဲ့ကြပေ။	115	<200
442	နောက်ပိုင်းတွင် တောင်ယာမြေ စိုက်ပျိုးခြင်းများအပြင် ကီလောင်းချောင်းနှင့် အခြား ချောင်းရေများကို အသုံးပြုကာ လယ်မြေများ စိုက်ပျိုးလာကြသည်။	136	<200
443	ယခုအခါ တောင်ယာ စိုက်ခင်းများအပြင် လယ်မြေများ၊ ဥယျာဉ်ခြံမြေများနှင့် လှေကားထစ် စိုက်ခင်းများကိုလည်း လုပ်ကိုင် အသုံးပြုလာကြပြီ ဖြစ်သည်။	133	<200
444	တောင်ယာ မြေများ၌ အဓိက စိုက်ပျိုးသီးနှံများအဖြင့် စပါး၊ ပြောင်းဖူး၊ နှံစားပြောင်း၊ လုူး၊ ဆပ်များနှင့် အခြား စားသုံးသီးနှံများကို အမျိုးစုံလင်စွာ စိုက်ပျိုးကြသည်။	160	<200
445	လယ်မြေများတွင်ကား စပါကိုသာ စိုက်ပိုျး ကြရသည်။	45	<100
446	ဥယျာဉ်ခြံ စိုက်ပိုျးရေးတွင် ပိန္နဲ၊ သရက်၊ ငှက်ပျော၊ ရှောက်သီး၊ သင်္ဘောသီး၊ ကြံ၊ ကော်ဖီပင်များနှင့် အခြား ဖွယ်ဖွယ်ရာရာများကို စိုက်ပျိုး ကြသည်။	142	<200
447	ထို့ပြင် ပဲမျိုးစုံနှင့် အခြား သီးနှံများကိုလည်း စိုက်ပျိုး ကြသည်။	66	<100
448	မွေးမြူရေးတွင်မူ နွားနောက်ကို အဓိကထား၍ မွေးမြူကြသည်။	52	<100
449	နွားနောက်၊ ကျွဲ၊ နွားများအပြင် အိမ် မွေး တိရစြွာန်များ အနေဖြင့် ဝက်၊ ကြက်၊ ဘဲ၊ ခွေး များကို အဓိက မွေးမြူကြသည်။	110	<200
450	နွားနောက်များကို အထူးသဖြင့် တန်ဖိုးထားကြပြီး အလေးထား မွေးမြုကြသည်။	66	<100
451	လူတစ်ဦး၏ ပစ္စည်း ဥစ္စာချမ်းသာမှုကို ၄င်း၏ နွားနောက် ပိုင်ဆိုင်မှုအပေါ်၌ ပို၍ အသိအမှတ် ပြုကြသည်။	95	<100
452	နွားနောက်များသည် မြန်မာပြည် တစ်ဝှမ်းလုံးတွင် ချင်းတောင်၌သာ တွေ့ရသဖြင့် ရှားပါးသည့်၊ ချင်းလူမျိုးတို့၏ အမှတ်လက္ခဏာ တစ်ခုပင် ဖြစ်သည်။	131	<200
453	တန်ဖိုး အနေဖြင့် နွားနောက်များ မွေးလာသောအခါ နွားနောက်အဖြင့် သော်လည်းကောင်း၊ စပါးများအဖြင့် သော်လည်းကောင်း ပေးရသည်။	114	<200
454	) မှသာ လိုက်လံ၍ ထိန်းကျောင်းရသည်။	33	<100
455	ယခုအခါတွင် နိုင်ငံတော်၏ ရှားပါး တိရစ္ဆာန်များ ထိန်းသိမ်းခြင်း အစီအစဉ်ဖြင့် စနစ်တကျ မွေးမြူခြင်းများ ပြုလုပ် လာကြပြီ ဖြစ်သည်။	124	<200
456	ဟာလ်တူး ကျေးရွာ၏ စိုက်ပျိုး မွေးမြူရေး၌ ရွာဘေးနားတွင် စီးဆင်းသည့် ကီလောင်းချောင်းသည် အရေးပါလှသည်။	97	<100
457	လယ်ယာ စိုက်ပျိုးရာတွင် လည်းကောင်း၊ ဟင်းလျာများအတွက် သော်လည်းကောင်း၊ ကျေးရွာ ဖွံ့ဖြိုးခြင်းများ ဆောင်ရွက်ရာတွင် လည်းကောင်း အထူးသဖြင့် အရေးပါလှသည်။	145	<200
458	ချောင်း မြောင်း ရေများ ပေါ များလှသည့် ဟာလ်တူး ကျေးရွာသည် စားသုံး သီးနှံများ ပေါကြွယ် လှပေသည်။	93	<100
459	ဒိုင် ချင်း လူမျိုးများ၏ ရိုးရာ ပွဲလမ်းသဘင်များသည် မများပြားလှသော်လည်း အထူး စိတ်ဝင်စားဖွယ် ကောင်းလှသည်။	103	<200
460	ရိုးရာ ပွဲလန်းများအနေဖြင့် နှစ်၏ အစောပိုင်းများတွင် ယဉ်ကျေးမှုများအရ အပြန်အလှန် ချစ်ခင်မှု ပြသည့်အနေဖြင့် ယောက္ခမများမှ သား/သမက်များသို့ လည်းကောင်း၊ ဦးလေးများမှ သား/တူ များ၊ တူများမှ ဦးလေးများ၊ သမက်များမှ ယောက္ခမများ စသည်ဖြင့် အချင်းချင်း ထမင်း ဟင်းများ ပို့ကြရသည်။	268	<300
461	၄င်းကို (Zinkuu nak) ဟု ခေါ်သည်။	32	<100
462	ထိုသို့ ထမင်းဟင်းများ ပို့ကြရာတွင် တူ သမက်များဘက်မှ ကြက်သားဟင်းများနှင့် ငှက်သားခြောက်၊ တောကြွက်သား ခြောက်များကိုသာ ပို့ရသည်။	126	<200
463	ဝက်သားများ မပို့ရပေ။	20	<100
464	ဝက်သားဟင်းများကိုမူ ဦးလေး ယောက္ခမများ ဘက်မှသာ ပို့ကြရသည်။	58	<100
465	ဤကာလသည် ပွဲလမ်းဟု မခေါ်ဆိုအပ်သော်လည်း အစဉ်အဆက် ထိန်းသိမ်းရသည့် ယဉ်ကျေးမှု တစ်ခုပင် ဖြစ်သည်။	91	<100
466	ရွာလုံးကျွတ် ပါဝင်ရသည့် ရိုးရာ (Rashak poi) ပွဲ စသည်များ ဖြစ်သည်။	65	<100
467	ဒိုင် ရိုးရာ ပွဲလမ်းသဘင်များတွင် ရိုးရာ ခေါင်ထိပ်ပွဲသည် အထူးထင်ရှားသည့် ပွဲလမ်း တစ်ခုပင် ဖြစ်သည်။	97	<100
468	ပွဲလမ်းများကို နှစ်စဉ် ကျင်းပကြရာတွင် တစ်နှစ်စာအတွက် တောင်ယာများ ခုတ်ထွန်ကြပြီးသည့် ဆောင်းရာသီ နှောင်းပိုင်း ကာလနှင့် နွေဦးပိုင်း ကာလများတွင် ကျင်းပလေ့ ရှိကြသည်။	161	<200
469	ထိုကာလများသည် တောင်ယာ လုပ်ငန်း လုပ်ဆောင်ရန်၌ အလုပ်ပါးချိန် ဖြစ်၍ လည်းကောင်း၊ ရာသီဥတု သာယာသည့် ကာလများ ဖြစ်သောကြောင့် လည်းကောင်း ထိုကာလများတွင် ကျင်းပရခြင်း ဖြစ်သည်။	164	<200
470	ခေါင်ရည်ထိပ်ပွဲ ကျင်းပရာတွင် ပြင်ဆင်မှုအနေဖြင့် ရွာတွင်းရှိ အကျယ်ဆုံး ကွင်းပြင်ကို ရွေးချယ်၍ သော်လည်းကောင်း၊ အဆင်ပြေလျင် ပွဲကျင်းပမည့်သူ၏ အိမ်ရှေ့ ကွင်းပြင်၌ သော်လည်းကောင်း ပြင်ဆင်ကြရသည်။	187	<200
471	ထိုပြင်ဆင်မှု အပိုင်းတွင် အဆင်အလာအရ မိဘဘိုးဘွားများ၏ ပြင်ဆင်ခဲ့ပြီးကြသည်များကို အသုံးပြုကြသည်များလည်း ရှိသကဲ့သို့ ပွဲလုပ်သူ၏ စိတ်ကြိုက် ပြင်ဆင်ကြသည်များလည်း ရှိသည်။	164	<200
472	ပြင်ဆင်ရသည်ဆိုရာ၌ ကွင်းပြင်များတွင် ပွဲလာ ဧည့်ပရိသတ်များနှင့်အတူ ပျော်ရွှင်စွာ ကခုန် ဆင်နွဲနိုင်ရန်အတွက် ပြင်ဆင်ခြင်းကို ဆိုလိုသည်။	131	<200
473	ခေါင်ရည် ထိပ်ပွဲများအတွက် လိုအပ်သည့် ပြင်ဆင်မှုများမှာ နွားနောက်များကို ချည်နိုင်ရန် Phawng ဟု ခေါ်သည့် နွားနောက် ချည်တိုင်များကို ပြင်ဆင် ပြုလုပ်ထားရသည်။	154	<200
474	ထိုသို့ ပြုလုပ်ရာတွင် အင်္ဂလိပ်အက္ခရာ Y ပုံသဏ္ဍာန် သစ်သားတိုင်များကို ရှာဖြွေပြုလုပ်၍ အိမ်ရှိ ကွင်းပြင်တွင် စိုက်ကာ ပြင်ဆင်ရသည်။	128	<200
475	၄င်း၌ နွားနောက်များကို လေး ငါးကောင် မှစ၍ တဆယ့်ငါးကောင်၊ အကောင် နှစ်ဆယ် စသည်ဖြင့် ချည်နှောင်၍ ပွဲများကို ကျင်းပကြရသည်။	118	<200
476	တောထဲ တောင်ထဲမှ ပန်းများ၊ ရွက်လှ အပင်များ၊ Shai Hlip ဟုခေါ်သည့် အပင်များနှင့် အခြား ဖွယ်ဖွယ်ရာရာများဖြင့် ပွဲကျင်းပရမည့် ထိုကွင်းကို အလှဆင် ပြင်ဆင် ကြရသည်။	155	<200
477	ပွဲအတွက် ပြင်ဆင်ရာတွင် နောက်ထပ် လိုအပ်ချက်မှာ ပွဲလုပ်မည့် အိမ်ရှင်၏ ပြင်ဆင်မှုအပိုင်း ဖြစ်သည်။	94	<100
478	ခေါင်ထိပ်ပွဲ ကျင်းပနိုင်ရန်အတွက် ပွဲရှင်သည် နှစ်ရှည်လများ ပြင်ဆင်ထားရသည်။	73	<100
479	ပွဲအတွက် ဆန်ရေ စပါးများ စုဆောင်းခြင်း၊ နွားနောက်များ စုဆောင်းရခြင်း၊ ပွဲကာလအတွင်း လိုအဓိက လိုအပ်သည့် ခေါင်ချက် ခြင်း၊ ခေါင်အိုးများ ဇကက ပြင်ဆင် ပြုလုပ်ခြင်းများ စသည်ဖြင့် ပြင်ဆင်မှုများကို ပြုလုပ်ကြရသည်။	203	<300
480	နွားနောက်များ ပွဲနေ့များ၌ ရည်ရွယ်ထားသလောက် လုံလောက်မှု မရှိသေးပါက မိမိနှင့် နီးစက်ရာ ဆွေမျိုးသားခြင်းများနှင့် ပြင်ဆင် ညှိနှိုင်း ကြရသည်။	137	<200
481	ထိုပွဲများသည် မိမိ၏ ပိုင်ဆိုင်မှု ချမ်းသာမှုများ ပြသည့် ပွဲလန်းများဖြစ်ရာ ကြွရောက်လာကြသည့် ဧည့်သည်တော်များ၏ ငြိုငြင်မှု၊ စိတ် မချမ်းသာမှုများ မဖြစ်ရလေအောင် အစစ ဟာကွက် မရှိရလေအောင် ပြင်ဆင်ကြရသည်။	194	<200
482	ခေါင်ရည်ထိပ်ပွဲများ ကျင်းပ ပြုလုပ်ရာတွင် သုံးရက်မှ တစ်ပတ် တိုင်အောင် ကျင်းပလေ့ ရှိကြသည်။	88	<100
483	ပထမ ဆုံးရက်ကို ပွဲသို့ ကြွရောက်လာကြသည့် ဧည့်သည်တော်များအား ကြိုဆိုရသောနေ့ Zin Tun အဖြင့် သတ်မှတ်ကြပြီး အနယ်နယ်မှ ဧည့်သည့်တော်များ ထိုနေ့ရက်များတွင် အရောက် လာကြရသည်။	164	<200
484	ဧည့်ကြိုသည့် ထိုနေ့များတွင် ကြွရောက်လာကြသည့် ဧည့်သည်တော်များအား ရွာအတွင်းရှိ လုံမပျိုများမှ ခေါင်ရည်ချိုများဖြင့် ဧည့်ခံ ကြိုဆိုကြရသည်။	135	<200
485	ခေါင်ရည်၊ ကြက်သားများဖြင့် ဧည့်ခံရင်း အပြန်အလှန် လွမ်းဆွတ်မှုကို ပြသည့်အနေဖြင့် ရိုးရာ တေးသွားများဖြင့် သီဆို နှုတ်ဆက် ကြရသည်။	126	<200
486	ဧည့်သည်တော်များအား မိမိ တည်းခိုရမည့် အိမ်နှင့် နေရာထိုင်ခင်းများကို လိုက်လံ ပို့ဆောင် ပေးကြရသည်။	96	<100
487	ထိုနေ့သည် အကြို်နေ့ သဘောဖြစ်သဖြင့် ကခုန်ခြင်းများနှင့် အခြား အစီအစဉ်များ ပြုလုပ်ခြင်း မပြုလုပ်ရသေးချေ။	102	<200
488	မိမိ၏ ယောင်းရင်းများ၊ သွေးသောက်များ (Patai) နှင့် အပြန်အလှန် နှုတ်ဆက်ခြင်း၊ ရှေးနှောင်းဖြစ်များ၊ အတွေ့ အကြုံများနှင့် အခြား ထွေရာလေးပါးများ ပြောကြရင်းဖြင့်သာ အချိန် ကုန်လွန်စေကြသည်။	181	<200
489	ဒုတိယနေ့နှင့် ပွဲနေ့များတလျောက်တွင် ဧည့်သည်တော်များနှင့်အတူ ထုံးတမ်း စဉ်လာများအတိုင်း ပွဲများကို ပျော်ရွှင်စွာ ဆင်နွဲ ကခုန်ကြရသည်။	130	<200
490	ပွဲဆင်ယင် ကျင်းပရာတွင် နွားနောက် ချည်တိုင်များနှင့် ပြင်ဆင်ထားသည့် ကွင်းပြင်များတွင် ခေါင်ရည်အိုးများအား ဆယ်လုံး၊ ဆယ့်ငါးလုံး၊ အလုံး နှစ်ဆယ်ထိတိုင် ခေါင်ထိပ်ကြပြီး ယူငင် သောက်သုံးကြသည်။	185	<200
491	ကစား ခုန်စားခြင်းများနှင့် အခြား ပျော်ရွှင်ဖွယ်ရာများကို ဆင်နွဲကြရသည်။	70	<100
492	ဝက်၊ ကြက် စသည်များနှင့် နွားနောက် ချည်တိုင်များတွင် ချည်နှောင်ထားသည့် နွားနောက်များကို လိုအပ်သလို သေနတ်၊ လေး မျှား၊ လှံစသည်များဖြင့် သတ်ဖြတ်၍ ချက်ပြုတ် စားသုံးကြသည်။	166	<200
493	ထိုပွဲ နေ့ရက်များတွင် အနယ်နယ်မှ လာကြသည့် ကာလသားများနှင့် လုံမပိုျများ၏ ရင်းနှီးမှုအတွက် အထူး မိဿဟာယ ဖွဲ့ခွင့်ရသည့် ပျော်ရွှင်ဖွယ် နေ့ရက်များပင် ဖြစ်တော့သည်။	156	<200
494	ပွဲများ ကျင်းပ ပြုလုပ်ကြပြီးနောက် ပွဲနေ့များ၏ နောက်ဆုံးနေ့ အကြိုနေ့များတွင် Shel Shawl ဟု ခေါ်သည့် ချည်တိုင်များတွင် ချည်နှောင်ထားသည့် နွားနောက်များကို သတ်ကြရသည်။	162	<200
495	ထိုသို့ ဆိုရာ၌ ပွဲနေ့များတွင် ဟင်းအဖြင့် ချက်စားရုံ သက်သက်မဟုတ်ဘဲ နွားနောက်သားများကို ဧည့်သည်တော်များ မိမိဌာနေများသို့ အပြန် ယူသွားနိုင်ရန် သတ်ဖြတ်ခြင်းပင် ဖြစ်သည်။	164	<200
496	ထိုနေ့များတွင် ဧည့်သည်တော်များ မိမိနှင့် သင့်တော်ရာများ အတိုင်း ဝေမျှပေးကြရသည်။	79	<100
497	မိမိ၏ ယောင်းရင်းမိတ်ဆွေများကို် နွားနောက်၏ ပေါင် တခုလုံး၊ လက်ဖျံသား တခု လုံး၊ နွားနောက် ခေါင်းများ စသည်ဖြင့် ဝေမျှ ပေးကြရသည်။	125	<200
498	တချို့ နွားနောက် တစ်ကောင်လုံး ပေးရသည်များလည်း ရှိသည်။	53	<100
499	ထိုသို့ ဝေငှရခြင်းအတွက် ထုံးစံအရ ထိုယောင်းရင်းများမှလည်း နောင်ပွဲလမ်း ကျင်းပ ကြသောအခါများတွင် ပြန်လည် ဝေခြမ်းပေးရသည်။	117	<200
500	ပွဲ၏ နောက်ဆုံး ရက်များဖြစ်သည့် Zin Phreng ခေါ် ပွဲနောက်ဆုံးရက်များတွင်ကား ကြွရောက်လာ ကြသည့် ဧည့်သည်တော်များမှာ ပွဲနေ့များ၌ ပျော်ရွင်ခဲ့ကြသလောက် တစ်ယောက်နှင့် တစ်ယောက် ခွဲခွာရမည် ကို တသသ ခံစား ကြရသည်။	199	<200

401

တနည်းအားဖြင့် တရားဥပဒေ စိုးမိုးမှုမရှိသည့် ထိုကာလများတွင် အချင်းချင်း ကူညီနိုင်ရန် မဟာမိတ်ဖွဲ့ကြခြင်းပင် ဖြစ်သည်။

113

<200

402

ပသိုင်းဖွဲ့ကြရာတွင် ပသိုင်းဖွဲ့မည့်သူနှင့် နှစ်ဦးသဘောတူ မိတ်ဖွဲ့ကြပြီး ကြက်၊ ဝက် စသည့် တိရစ္ဆာန် တကောင်ကောင်ကို သတ်ကာ ထိုတိရစ္ဆာန်သွေးများအပေါ် ကတိသစ္စာ ပြုကြရသည်။

163

<200

403

ထိုကတိသစ္စာသည် ထာဝရတည်ပြီး သားစဉ်မြေးဆက် အကျိုးဆက် ခံစားကြရသည်။

63

<100

404

ပသိုင်း ပြုကြပြီးနောက် တစ်ဘက်ဘက်မှ တစ်စုံ တစ်ယောက်၏ ခံစားရသည့် ဒုက္ခ၊ သုခများတွင် ကိုယ်နှင့်အမျှ အတူတကွ ခံစား ဖြေရှင်းကြရပြီး အပြန်အလှန် ကူညီမှုများ ပြုလေ့ရှိကြသည်။

164

<200

405

လမ်းပန်း ဆက်သွယ်ရေး ခက်ခဲသည့် ထိုကာလများတွင် မိမိလိုရာ ခရီးပြုသောအခါများ၌ ပသိုင်းများသည် မိမိ နီးစပ်ရာများမှ နေ၍ လိုအပ်သည့် ကူညီမှုများ ပေးလေ့ရှိကြသည်။

151

<200

406

ထိုအခါ ရန်သူများ၏ နှောင့်ယှက်ခြင်းများနှင့် အခြားအန္တရာယ်များ တစုံတရာ ခံစားရခြင်း မရှိတော့ပေ။

93

<100

407

ရှေးခေတ် ချင်းလူမျိုးများ၏ နေထိုင်မှု ဓလေ့များတွင် လူမှုရေးကဏ္ဍများ၌ အထူးပင် နွေးထွေးမှု ရှိလှသည်။

98

<100

408

အကယ်၍ တစ်စုံတစ်ယောက် ခရီးပြုရင်း ရွာတစ်ရွာ၌ ဧည့်သည်အဖြင့် ရောက်ရှိလာလျင် ထိုဧည့်သည် တည်းခိုသည့် အိမ်ရှင်သည် လိုလေသေးမရှိ ဧည့်ဝတ် ပြုကြရသည်။

139

<200

409

ထိုခရီးသည်အား မိမိ၏ နေအိမ်၌ တည်းခိုနေစဉ် ကာလများအတွင်း ဘေးအန္တရာယ် မကြုံရအောင် ကာကွယ် စောင့်ရှောက်ရသည်။

103

<200

410

မိမိနေထိုင်သည့် အိမ်ရိပ်နင်း၍ တည်းခိုလာသည့် ထိုဧည့်သည်အား မိမိ တစ်ယောက်တည်းမှ သာမက နီးစပ်ရာ ဆွေမျိုးများမှပါ နွေးထွေးမှုများ ပြုကြရသည်။

135

<200

411

ထူးခြားသည်မှာ တစ်စုံတစ်ယောက်၏ နေအိမ်၌ တည်းခိုနေသည့် ဧည့်သည်အား ထိုတည်းခိုနေသည့် အိမ်ရှင်၏ ဆွေမျိုးသားချင်းများမှ သော်လည်းကောင်း၊ ရင်းနှီးသည့် မိတ်ဆွေများမှ သော်လည်းကောင်း အိမ်စေ့အောင် ထမင်းများ ကျွေးခြင်းဖြင့် နွေးထွေး ခင်မင်မှုကို ပြကြရသည်။

241

<300

412

ဤသို့ နွေးထွေးမှုကို ဖေါ်ပြသည့် ထမင်း ကျွေးခြင်းကို ဧည့်သည်အနေဖြင့် တစ်အိမ် တက်ဆင်း၍ စားပေးရသည်။

96

<100

413

ဧည့်သည်ဖြစ်သူမှ ဗိုက်တင်းနေ၍ သော်လည်းကောင်း၊ ထမင်းစားပြီးဖြစ်၍ သော်လည်းကောင်း စားသောက်ပေးခြင်း မပြုပါက ထမင်းကျွေးသည့် ထိုအိမ်ရှင်မှာ စိတ်မချမ်းမသာ ဖြစ်တတ်သည်။

158

<200

414

ထို့ကြောင့် ဧည့်သည်အနေနှင့်လည်း ထိုသို့ နွေးထွေးစွာ ထမင်းကျွေးခြင်းကို အသိအမှတ် ပြုပေးသည့်အနေဖြင့် အနည်းငယ်စီ သော်လည်းကောင်း စားပေးရသည်။

136

<200

415

ထိုအခါမှ မိမိ တည်းခိုသည့် အိမ်ရှင်နှင့် ရွာသူရွာသားများ စိတ်လက် ချမ်းသာမှု ရှိကြသည်။

84

<100

416

ရန်သူပေါသည့် ကာလများဖြစ်သည့်အလျောက် အကယ်၍ တစ်စုံတစ်ယောက်သော သူသည် မိမိ၏ နေအိမ်၌ တည်းခိုနေစဉ် ရန်သူများ၏ ရန်ပြုခြင်းများ ရှိခဲ့လျင် အိမ်ရှင် အနေဖြင့် အသက်နှင့် ရင်းကာ ကာကွယ် စောင့်ရှောက်ပေး၏။

190

<200

417

မိမိ နေအိမ်၌ တည်းခိုနေစဉ်တွင် ထိုရန်သူများ၏ တိုက်ခိုက်ခြင်းများ ကြုံတွေ့ရပါကလည်း မိမိ ဧည့်သည်တော်အား မိမိအသက်ရှိ နေသမျှ ကာလပတ်လုံး ဘေးမကြုံရလေအောင် ကာကွယ်ပေးရသည်။

162

<200

418

မိမိ နေအိမ်သို့ ဧည့်သည်အဖြင့် သတ်သတ် မှတ်မှတ် ရောက်ရှိလာခြင်းမျိုး မဟုတ်ဘဲ ရန်သူများဘေးကို ရှောင်တိမ်းရင်း ဆေးတစ်ဖုံ၊ ရေတစ်ခွက် သောက်ရန် ခေတ္တဝင်ရောက် နားခိုခြင်းမျိုးပင် ဖြစ်စေကာမူ အိမ်ရှင်အနေဖြင့် ထိုဧည့်သည်၏ အသက်ဘေး လြုံခုံမှုရှိစေရန် ကာကွယ်ပေးရသည်။

252

<300

419

မိမိ အိမ်ရိပ် နင်း၍ ရောက်လာသူအား မည်သည့် ဘေးရန်မျှ မကြုံရလေအောင် ကာကွယ်ခြင်းပင် ဖြစ်သည်။

88

<100

420

အခြားအချိန်များ၌ မည်သည့် ဘေးရန်မျိုးပင် ရှိစေကာမူ မိမိ၏ အိမ်ရိပ်၌ ငြိမ်းချမ်းစွာ နေထိုင်စေလိုသည့် သဘောပင် ဖြစ်သည်။

114

<200

421

ဤသို့ဖြင့် ချင်းတောင်ဒေသများသည် ရှေးအခါများ၌ ခေတ်မီ ဖွံ့ဖြိုးမှုများ၌ အခြေအနေအရ နောက်ကျခဲ့သော်လည်း လူမှု ကျင့်ဝတ်များ၌ကား အဆင့်အတန်း မြင့်မားလှသည်။

147

<200

422

နှစ်သက် လေးစားဖွယ်ဖြစ်သည့် ဤ ယဉ်ကျေးမှုများသည် ယခုအခါများတွင် ရင်နာဖွယ် တစစ တိမ်ကောနေကြပြီ ဖြစ်သည်။

99

<100

423

အဘက်ဘက်၌ ဖွံ့ဖြိုးမှုများ ရှိသကဲ့သို့် တဘက်၌ လူမှု အကျင့်စရိုက်များ ပျက်ပြားလာသည်မှာ အထူးသဖြင့် ဆုံးရှုံးမူ တစ်ရပ်ပင် ဖြစ်သည်။

126

<200

424

နောင်အခါများ၌ ရင်းနှီးနွေးထွေးမှု ရှိလှသည့် ဓလေ့ ထုံးတမ်းများသည် အလွဲ သုံးစားမှုပြုခြင်း၊ ယုံကြည်မှု လွဲမှားခြင်းများကြောင့် ပျက်ပြားခဲ့ရခြင်းပင် ဖြစ်သည်။

154

<200

425

ထို့ကြောင့် ယနေ့ခေတ် လူငယ်များအနေဖြင့် မြတ်နိုးဖွယ် ကောင်းလှသည့် မိမိတို့၏ ယဉ်ကျေးမှုများ မပျောက်ပျက် ရလေအောင် ဆက်လက် ထိန်းသိမ်းရန် အလွန်ပင် လိုအပ်လှပေသည်။

155

<200

426

ရှေးခေတ် ရောင်းဝယ် ဖေါက်ကားမှုများတွင် ဟာလ်တူးရွာ လူထုသည် ယခုကဲ့သို့ တွင်ကျယ်မှု မရှိခဲ့ချေ။

92

<100

427

ထိုခေတ် ကာလများတွင် အဓိကအားဖြင့် ငွေကြေး သုံးစွဲ ရောင်းဝယ်ခြင်းမျိုး မဟုတ်ဘဲ ပစ္စည်းချင်း လဲလှယ်သည့် ရောင်းဝယ်မှုမျိုးပင် ဖြစ်သည်။

130

<200

428

နွားနောက်များ၊ ကျွဲ၊ နွား၊ ဓါးမ၊ ဆား စသည့် အခြေခံလိုအပ်သည့် ပစ္စည်းများကို အချင်းချင်း လဲလှယ် ရောင်းဝယ်မှုများ ပြုကြသည်။

120

<200

429

ခေတ်ဦးပိုင်း ကာလများတွင် ကုျတ်ရွာ (Tluk tu)၊ ရိုရွာ (Roeu) နှင့် မီုန်း (Muen) လူမျိုးစုများနှင့် အဓိကအားဖြင့် ရောင်းဝယ်မှု ပြုကြသည်။

133

<200

430

နောင် အသိအမြင်များ တိုးတက်လာသည့် အခါများတွင် ခေတ်သုံး ငွေကြေးများ သုံးစွဲလာကြပြီး ရောင်း ဝယ်ဖေါက်ကားမှု နယ်များ ချဲ့ထွင်လာကြသည်။

128

<200

431

အဓိကအားဖြင့် အရင် ရောင်းဝယ်ခဲ့ကြသည့် ကုျတ်၊ ရို၊ မီုန်း ဒေသများအပြင် ဇိုတုန်နယ် (Zotung)၊ မီရမ်နယ် (Miram) များနှင့်လည်း ရောင်းဝယ်မှုများ ပြုလာကြသည်။

149

<200

432

ဤသို့ ရောင်းဝယ်မှုများ တိုးတက် လာသောအခါ ငွေကြေးများ သုံးစွဲတတ်လာ ကြပြီဖြစ်ရာ ပစ္စည်းချင်း လဲလှယ်ခြင်းထက် ငွေကြေးများနှင့် ရောင်းဝယ်မှုများ ပြုလာကြသည်။

150

<200

433

ရှေးကာလ ငွေကြေးများကို Hruen သို့မဟုတ် NguiTangga ဟူ၍ ခေါ်ဆိုခဲ့ကြသည်။

70

<100

434

တစ်သောင်း Rha စသည်ဖြင့် ခေါ်ဆို ရေတွက် ခဲ့ကြသည်။

49

<100

435

ငွေကြေးများ သာမကဘဲ ဂဏန်းများ ရေတွက်ရာတွင် တစ်မှ တစ်ဆယ်အထိကို Tu mat, Pah nih, Pathum, Pali, Panga, Paruk, Parih, Pareet, Pako, Pahra ဟူ၍ ရေတွက် ရသည်။

149

<200

436

ဆယ်ဂဏန်းများကိုမူ Pahra, Athawng, Thumkip, Likip, Ngakip, Ruk kip, Rih kip, Reetkip, Kokip, pra (တစ်ရာ) ဟူ၍ ရေတွက်ရသည်။

119

<200

437

တောင်ပေါ်နေ ချင်းတိုင်းရင်းသား တို့သည် တောင်ယာ လုပ်ငန်းဖြင့် အဓိက အသက် မွေးဝမ်းကျောင်း ပြုကြသည်။

96

<100

438

ထိုသို့ အသက် မွေးဝမ်းကြောင်း ခဲ့ကြသည်နည်းတူ ဟာလ်တူး ကျေးရွာရှိ ရွာသူရွာသားများမှာလည်း တောင်ယာ လုပ်ငန်းကို အဓိကထား လုပ်ကိုင်ကြသည်။

129

<200

439

အထက်၌ ဖေါ်ပြခဲ့ပြီးသည် နှင့်အညီ ဟာလ်တူးရွာ၏ မြေယာပိုင်ဆိုင်မှု ဧရိယာမှာ ကျယ်ဝန်းလှသည်။

86

<100

440

တောင်ကြောအလိုက် တောင်ယာမြေ ဆယ်ခု ထက်မက ရှိသည်ဖြစ်ရာ တောင်ယာမြေများ ဆယ်နှစ်မှ တစ်ကြိမ်ကျ တောင်ယာ ခုတ်ကြရသည်။

107

<200

441

ရှေးကာလများ၌ တောင်ယာ လုပ်ငန်းကိုသာ အဓိက လုပ်ကိုင်ကြပြီး လယ်မြေများ၊ ခြံမြေများကို အသုံးပြုရ ကောင်းမှန်း မသိခဲ့ကြပေ။

115

<200

442

နောက်ပိုင်းတွင် တောင်ယာမြေ စိုက်ပျိုးခြင်းများအပြင် ကီလောင်းချောင်းနှင့် အခြား ချောင်းရေများကို အသုံးပြုကာ လယ်မြေများ စိုက်ပျိုးလာကြသည်။

136

<200

443

ယခုအခါ တောင်ယာ စိုက်ခင်းများအပြင် လယ်မြေများ၊ ဥယျာဉ်ခြံမြေများနှင့် လှေကားထစ် စိုက်ခင်းများကိုလည်း လုပ်ကိုင် အသုံးပြုလာကြပြီ ဖြစ်သည်။

133

<200

444

တောင်ယာ မြေများ၌ အဓိက စိုက်ပျိုးသီးနှံများအဖြင့် စပါး၊ ပြောင်းဖူး၊ နှံစားပြောင်း၊ လုူး၊ ဆပ်များနှင့် အခြား စားသုံးသီးနှံများကို အမျိုးစုံလင်စွာ စိုက်ပျိုးကြသည်။

160

<200

445

လယ်မြေများတွင်ကား စပါကိုသာ စိုက်ပိုျး ကြရသည်။

45

<100

446

ဥယျာဉ်ခြံ စိုက်ပိုျးရေးတွင် ပိန္နဲ၊ သရက်၊ ငှက်ပျော၊ ရှောက်သီး၊ သင်္ဘောသီး၊ ကြံ၊ ကော်ဖီပင်များနှင့် အခြား ဖွယ်ဖွယ်ရာရာများကို စိုက်ပျိုး ကြသည်။

142

<200

447

ထို့ပြင် ပဲမျိုးစုံနှင့် အခြား သီးနှံများကိုလည်း စိုက်ပျိုး ကြသည်။

66

<100

448

မွေးမြူရေးတွင်မူ နွားနောက်ကို အဓိကထား၍ မွေးမြူကြသည်။

52

<100

449

နွားနောက်၊ ကျွဲ၊ နွားများအပြင် အိမ် မွေး တိရစြွာန်များ အနေဖြင့် ဝက်၊ ကြက်၊ ဘဲ၊ ခွေး များကို အဓိက မွေးမြူကြသည်။

110

<200

450

နွားနောက်များကို အထူးသဖြင့် တန်ဖိုးထားကြပြီး အလေးထား မွေးမြုကြသည်။

66

<100

451

လူတစ်ဦး၏ ပစ္စည်း ဥစ္စာချမ်းသာမှုကို ၄င်း၏ နွားနောက် ပိုင်ဆိုင်မှုအပေါ်၌ ပို၍ အသိအမှတ် ပြုကြသည်။

95

<100

452

နွားနောက်များသည် မြန်မာပြည် တစ်ဝှမ်းလုံးတွင် ချင်းတောင်၌သာ တွေ့ရသဖြင့် ရှားပါးသည့်၊ ချင်းလူမျိုးတို့၏ အမှတ်လက္ခဏာ တစ်ခုပင် ဖြစ်သည်။

131

<200

453

တန်ဖိုး အနေဖြင့် နွားနောက်များ မွေးလာသောအခါ နွားနောက်အဖြင့် သော်လည်းကောင်း၊ စပါးများအဖြင့် သော်လည်းကောင်း ပေးရသည်။

114

<200

454

) မှသာ လိုက်လံ၍ ထိန်းကျောင်းရသည်။

33

<100

455

ယခုအခါတွင် နိုင်ငံတော်၏ ရှားပါး တိရစ္ဆာန်များ ထိန်းသိမ်းခြင်း အစီအစဉ်ဖြင့် စနစ်တကျ မွေးမြူခြင်းများ ပြုလုပ် လာကြပြီ ဖြစ်သည်။

124

<200

456

ဟာလ်တူး ကျေးရွာ၏ စိုက်ပျိုး မွေးမြူရေး၌ ရွာဘေးနားတွင် စီးဆင်းသည့် ကီလောင်းချောင်းသည် အရေးပါလှသည်။

97

<100

457

လယ်ယာ စိုက်ပျိုးရာတွင် လည်းကောင်း၊ ဟင်းလျာများအတွက် သော်လည်းကောင်း၊ ကျေးရွာ ဖွံ့ဖြိုးခြင်းများ ဆောင်ရွက်ရာတွင် လည်းကောင်း အထူးသဖြင့် အရေးပါလှသည်။

145

<200

458

ချောင်း မြောင်း ရေများ ပေါ များလှသည့် ဟာလ်တူး ကျေးရွာသည် စားသုံး သီးနှံများ ပေါကြွယ် လှပေသည်။

93

<100

459

ဒိုင် ချင်း လူမျိုးများ၏ ရိုးရာ ပွဲလမ်းသဘင်များသည် မများပြားလှသော်လည်း အထူး စိတ်ဝင်စားဖွယ် ကောင်းလှသည်။

103

<200

460

ရိုးရာ ပွဲလန်းများအနေဖြင့် နှစ်၏ အစောပိုင်းများတွင် ယဉ်ကျေးမှုများအရ အပြန်အလှန် ချစ်ခင်မှု ပြသည့်အနေဖြင့် ယောက္ခမများမှ သား/သမက်များသို့ လည်းကောင်း၊ ဦးလေးများမှ သား/တူ များ၊ တူများမှ ဦးလေးများ၊ သမက်များမှ ယောက္ခမများ စသည်ဖြင့် အချင်းချင်း ထမင်း ဟင်းများ ပို့ကြရသည်။

268

<300

461

၄င်းကို (Zinkuu nak) ဟု ခေါ်သည်။

32

<100

462

ထိုသို့ ထမင်းဟင်းများ ပို့ကြရာတွင် တူ သမက်များဘက်မှ ကြက်သားဟင်းများနှင့် ငှက်သားခြောက်၊ တောကြွက်သား ခြောက်များကိုသာ ပို့ရသည်။

126

<200

463

ဝက်သားများ မပို့ရပေ။

20

<100

464

ဝက်သားဟင်းများကိုမူ ဦးလေး ယောက္ခမများ ဘက်မှသာ ပို့ကြရသည်။

58

<100

465

ဤကာလသည် ပွဲလမ်းဟု မခေါ်ဆိုအပ်သော်လည်း အစဉ်အဆက် ထိန်းသိမ်းရသည့် ယဉ်ကျေးမှု တစ်ခုပင် ဖြစ်သည်။

91

<100

466

ရွာလုံးကျွတ် ပါဝင်ရသည့် ရိုးရာ (Rashak poi) ပွဲ စသည်များ ဖြစ်သည်။

65

<100

467

ဒိုင် ရိုးရာ ပွဲလမ်းသဘင်များတွင် ရိုးရာ ခေါင်ထိပ်ပွဲသည် အထူးထင်ရှားသည့် ပွဲလမ်း တစ်ခုပင် ဖြစ်သည်။

97

<100

468

ပွဲလမ်းများကို နှစ်စဉ် ကျင်းပကြရာတွင် တစ်နှစ်စာအတွက် တောင်ယာများ ခုတ်ထွန်ကြပြီးသည့် ဆောင်းရာသီ နှောင်းပိုင်း ကာလနှင့် နွေဦးပိုင်း ကာလများတွင် ကျင်းပလေ့ ရှိကြသည်။

161

<200

469

ထိုကာလများသည် တောင်ယာ လုပ်ငန်း လုပ်ဆောင်ရန်၌ အလုပ်ပါးချိန် ဖြစ်၍ လည်းကောင်း၊ ရာသီဥတု သာယာသည့် ကာလများ ဖြစ်သောကြောင့် လည်းကောင်း ထိုကာလများတွင် ကျင်းပရခြင်း ဖြစ်သည်။

164

<200

470

ခေါင်ရည်ထိပ်ပွဲ ကျင်းပရာတွင် ပြင်ဆင်မှုအနေဖြင့် ရွာတွင်းရှိ အကျယ်ဆုံး ကွင်းပြင်ကို ရွေးချယ်၍ သော်လည်းကောင်း၊ အဆင်ပြေလျင် ပွဲကျင်းပမည့်သူ၏ အိမ်ရှေ့ ကွင်းပြင်၌ သော်လည်းကောင်း ပြင်ဆင်ကြရသည်။

187

<200

471

ထိုပြင်ဆင်မှု အပိုင်းတွင် အဆင်အလာအရ မိဘဘိုးဘွားများ၏ ပြင်ဆင်ခဲ့ပြီးကြသည်များကို အသုံးပြုကြသည်များလည်း ရှိသကဲ့သို့ ပွဲလုပ်သူ၏ စိတ်ကြိုက် ပြင်ဆင်ကြသည်များလည်း ရှိသည်။

164

<200

472

ပြင်ဆင်ရသည်ဆိုရာ၌ ကွင်းပြင်များတွင် ပွဲလာ ဧည့်ပရိသတ်များနှင့်အတူ ပျော်ရွှင်စွာ ကခုန် ဆင်နွဲနိုင်ရန်အတွက် ပြင်ဆင်ခြင်းကို ဆိုလိုသည်။

131

<200

473

ခေါင်ရည် ထိပ်ပွဲများအတွက် လိုအပ်သည့် ပြင်ဆင်မှုများမှာ နွားနောက်များကို ချည်နိုင်ရန် Phawng ဟု ခေါ်သည့် နွားနောက် ချည်တိုင်များကို ပြင်ဆင် ပြုလုပ်ထားရသည်။

154

<200

474

ထိုသို့ ပြုလုပ်ရာတွင် အင်္ဂလိပ်အက္ခရာ Y ပုံသဏ္ဍာန် သစ်သားတိုင်များကို ရှာဖြွေပြုလုပ်၍ အိမ်ရှိ ကွင်းပြင်တွင် စိုက်ကာ ပြင်ဆင်ရသည်။

128

<200

475

၄င်း၌ နွားနောက်များကို လေး ငါးကောင် မှစ၍ တဆယ့်ငါးကောင်၊ အကောင် နှစ်ဆယ် စသည်ဖြင့် ချည်နှောင်၍ ပွဲများကို ကျင်းပကြရသည်။

118

<200

476

တောထဲ တောင်ထဲမှ ပန်းများ၊ ရွက်လှ အပင်များ၊ Shai Hlip ဟုခေါ်သည့် အပင်များနှင့် အခြား ဖွယ်ဖွယ်ရာရာများဖြင့် ပွဲကျင်းပရမည့် ထိုကွင်းကို အလှဆင် ပြင်ဆင် ကြရသည်။

155

<200

477

ပွဲအတွက် ပြင်ဆင်ရာတွင် နောက်ထပ် လိုအပ်ချက်မှာ ပွဲလုပ်မည့် အိမ်ရှင်၏ ပြင်ဆင်မှုအပိုင်း ဖြစ်သည်။

94

<100

478

ခေါင်ထိပ်ပွဲ ကျင်းပနိုင်ရန်အတွက် ပွဲရှင်သည် နှစ်ရှည်လများ ပြင်ဆင်ထားရသည်။

73

<100

479

ပွဲအတွက် ဆန်ရေ စပါးများ စုဆောင်းခြင်း၊ နွားနောက်များ စုဆောင်းရခြင်း၊ ပွဲကာလအတွင်း လိုအဓိက လိုအပ်သည့် ခေါင်ချက် ခြင်း၊ ခေါင်အိုးများ ဇကက ပြင်ဆင် ပြုလုပ်ခြင်းများ စသည်ဖြင့် ပြင်ဆင်မှုများကို ပြုလုပ်ကြရသည်။

203

<300

480

နွားနောက်များ ပွဲနေ့များ၌ ရည်ရွယ်ထားသလောက် လုံလောက်မှု မရှိသေးပါက မိမိနှင့် နီးစက်ရာ ဆွေမျိုးသားခြင်းများနှင့် ပြင်ဆင် ညှိနှိုင်း ကြရသည်။

137

<200

481

ထိုပွဲများသည် မိမိ၏ ပိုင်ဆိုင်မှု ချမ်းသာမှုများ ပြသည့် ပွဲလန်းများဖြစ်ရာ ကြွရောက်လာကြသည့် ဧည့်သည်တော်များ၏ ငြိုငြင်မှု၊ စိတ် မချမ်းသာမှုများ မဖြစ်ရလေအောင် အစစ ဟာကွက် မရှိရလေအောင် ပြင်ဆင်ကြရသည်။

194

<200

482

ခေါင်ရည်ထိပ်ပွဲများ ကျင်းပ ပြုလုပ်ရာတွင် သုံးရက်မှ တစ်ပတ် တိုင်အောင် ကျင်းပလေ့ ရှိကြသည်။

88

<100

483

ပထမ ဆုံးရက်ကို ပွဲသို့ ကြွရောက်လာကြသည့် ဧည့်သည်တော်များအား ကြိုဆိုရသောနေ့ Zin Tun အဖြင့် သတ်မှတ်ကြပြီး အနယ်နယ်မှ ဧည့်သည့်တော်များ ထိုနေ့ရက်များတွင် အရောက် လာကြရသည်။

164

<200

484

ဧည့်ကြိုသည့် ထိုနေ့များတွင် ကြွရောက်လာကြသည့် ဧည့်သည်တော်များအား ရွာအတွင်းရှိ လုံမပျိုများမှ ခေါင်ရည်ချိုများဖြင့် ဧည့်ခံ ကြိုဆိုကြရသည်။

135

<200

485

ခေါင်ရည်၊ ကြက်သားများဖြင့် ဧည့်ခံရင်း အပြန်အလှန် လွမ်းဆွတ်မှုကို ပြသည့်အနေဖြင့် ရိုးရာ တေးသွားများဖြင့် သီဆို နှုတ်ဆက် ကြရသည်။

126

<200

486

ဧည့်သည်တော်များအား မိမိ တည်းခိုရမည့် အိမ်နှင့် နေရာထိုင်ခင်းများကို လိုက်လံ ပို့ဆောင် ပေးကြရသည်။

96

<100

487

ထိုနေ့သည် အကြို်နေ့ သဘောဖြစ်သဖြင့် ကခုန်ခြင်းများနှင့် အခြား အစီအစဉ်များ ပြုလုပ်ခြင်း မပြုလုပ်ရသေးချေ။

102

<200

488

မိမိ၏ ယောင်းရင်းများ၊ သွေးသောက်များ (Patai) နှင့် အပြန်အလှန် နှုတ်ဆက်ခြင်း၊ ရှေးနှောင်းဖြစ်များ၊ အတွေ့ အကြုံများနှင့် အခြား ထွေရာလေးပါးများ ပြောကြရင်းဖြင့်သာ အချိန် ကုန်လွန်စေကြသည်။

181

<200

489

ဒုတိယနေ့နှင့် ပွဲနေ့များတလျောက်တွင် ဧည့်သည်တော်များနှင့်အတူ ထုံးတမ်း စဉ်လာများအတိုင်း ပွဲများကို ပျော်ရွှင်စွာ ဆင်နွဲ ကခုန်ကြရသည်။

130

<200

490

ပွဲဆင်ယင် ကျင်းပရာတွင် နွားနောက် ချည်တိုင်များနှင့် ပြင်ဆင်ထားသည့် ကွင်းပြင်များတွင် ခေါင်ရည်အိုးများအား ဆယ်လုံး၊ ဆယ့်ငါးလုံး၊ အလုံး နှစ်ဆယ်ထိတိုင် ခေါင်ထိပ်ကြပြီး ယူငင် သောက်သုံးကြသည်။

185

<200

491

ကစား ခုန်စားခြင်းများနှင့် အခြား ပျော်ရွှင်ဖွယ်ရာများကို ဆင်နွဲကြရသည်။

70

<100

492

ဝက်၊ ကြက် စသည်များနှင့် နွားနောက် ချည်တိုင်များတွင် ချည်နှောင်ထားသည့် နွားနောက်များကို လိုအပ်သလို သေနတ်၊ လေး မျှား၊ လှံစသည်များဖြင့် သတ်ဖြတ်၍ ချက်ပြုတ် စားသုံးကြသည်။

166

<200

493

ထိုပွဲ နေ့ရက်များတွင် အနယ်နယ်မှ လာကြသည့် ကာလသားများနှင့် လုံမပိုျများ၏ ရင်းနှီးမှုအတွက် အထူး မိဿဟာယ ဖွဲ့ခွင့်ရသည့် ပျော်ရွှင်ဖွယ် နေ့ရက်များပင် ဖြစ်တော့သည်။

156

<200

494

ပွဲများ ကျင်းပ ပြုလုပ်ကြပြီးနောက် ပွဲနေ့များ၏ နောက်ဆုံးနေ့ အကြိုနေ့များတွင် Shel Shawl ဟု ခေါ်သည့် ချည်တိုင်များတွင် ချည်နှောင်ထားသည့် နွားနောက်များကို သတ်ကြရသည်။

162

<200

495

ထိုသို့ ဆိုရာ၌ ပွဲနေ့များတွင် ဟင်းအဖြင့် ချက်စားရုံ သက်သက်မဟုတ်ဘဲ နွားနောက်သားများကို ဧည့်သည်တော်များ မိမိဌာနေများသို့ အပြန် ယူသွားနိုင်ရန် သတ်ဖြတ်ခြင်းပင် ဖြစ်သည်။

164

<200

496

ထိုနေ့များတွင် ဧည့်သည်တော်များ မိမိနှင့် သင့်တော်ရာများ အတိုင်း ဝေမျှပေးကြရသည်။

79

<100

497

မိမိ၏ ယောင်းရင်းမိတ်ဆွေများကို် နွားနောက်၏ ပေါင် တခုလုံး၊ လက်ဖျံသား တခု လုံး၊ နွားနောက် ခေါင်းများ စသည်ဖြင့် ဝေမျှ ပေးကြရသည်။

125

<200

498

တချို့ နွားနောက် တစ်ကောင်လုံး ပေးရသည်များလည်း ရှိသည်။

53

<100

499

ထိုသို့ ဝေငှရခြင်းအတွက် ထုံးစံအရ ထိုယောင်းရင်းများမှလည်း နောင်ပွဲလမ်း ကျင်းပ ကြသောအခါများတွင် ပြန်လည် ဝေခြမ်းပေးရသည်။

117

<200

500

ပွဲ၏ နောက်ဆုံး ရက်များဖြစ်သည့် Zin Phreng ခေါ် ပွဲနောက်ဆုံးရက်များတွင်ကား ကြွရောက်လာ ကြသည့် ဧည့်သည်တော်များမှာ ပွဲနေ့များ၌ ပျော်ရွင်ခဲ့ကြသလောက် တစ်ယောက်နှင့် တစ်ယောက် ခွဲခွာရမည် ကို တသသ ခံစား ကြရသည်။

199

<200